Osmanlı Devleti'nin 1. Dünyâ Savaşı'na girişinden evvel, tarafsızlık karârına rağmen, İngiltere ve Fransa'nın nasıl tâcizine uğradığına dâir belgeler. Savaşa girişle ilgili olarak sürekli olan Enver Paşa'yı suçlayanlar, ne yazık ki, bunları yok saymaktadır. Elbette savaşa giriş ve şekli tartışılmalıdır. Ancak olayın bu yönü de görülmeli ve göz önünde tutulmalıdır.
------------------------------
Dahiliye Nezâreti
Emniyet-i Umûmiye Müdüriyeti
Vilâyâta Ta‘mîm
Akdeniz Boğazı'nın önünde yirmi dört parça İngiliz ve Fransız zırhlısının resm-i geçid yaparcasına dolaşması ve evvelki gün keşfe giden bir torpidomuza gelen bir İngiliz zâbitinin, Almanya'dan alınan gemilerden dolayı, bunlar ve diğer donanmamız Osmanlı sancağını hâmil olsalar bile ateş etmek emrini aldıklarını tebliğ etmişdir. İngiliz gemilerinin Boğaz medhalini terk etmesine ve gemilerimizin serbestçe dolaşmasına mümâna‘at edilmeyeceği te’min edilinceye değin ihtiyâten Boğaz'ın seddedildiği berây-ı malûmât bildiriliyor.
15 Eylül [1]330 / [28 Eylül 1914]
------------------------------
Dâire-i Sadâret
Tahrîrât Kalemi
Harbiye Nezâret-i Celîlesi'ne
6 Ağustos [1]330 tarihli tezkire-i aliyye-i nezâret-penâhîlerine cevabdır. Boğaz'ın sefâin-i harbiye-i ecnebiye tarafından dûçâr-ı tecâvüz olduğu takdirde derhal kapatılması zarurî ve ânifü'z-zikr halden baska ahvâlde seddi Meclis-i Vükelâ'nın kararına vâbeste bulunduğu tabiî olmakla ona göre muktezâsının îfâsı siyâkında tezkire-i senâverî terkîm olundu, efendim.
7 Ağustos [1]330 / [20 Ağustos 1914] BOA, BEO, 322947
Günümüz Türkçesiyle;
Sadrâzâmlık Dâiresi
Tahrîrât (resmî yazı) Kalemi
Harbiye (Savaş İşleri) Bakanlığı'na
6 Ağustos 1330 (19 Ağustos 1914) târihli bakanlığın yüksek tezkîresine cevabdır. Boğaz'ın yabancı savaş gemileri tarafından tecâvüze uğraması durumunda derhâl kapatılması, zorunlu ve yakın geçmişte söylenen durumdan başka durumlarda engellenmesi Bakanlar Kurulu'nun karârına bağlı bulunduğu tabiî olmakla ona göre gereğinin yerine getirilmesi usûlünde yüksek tezkîresi yazılmıştır, efendim.
7 Ağustos [1]330 / [20 Ağustos 1914] BOA, BEO, 322947
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder